Η Ευρώπη φοβάται την Ευρώπη;

Στην Ελλάδα την τελευταία χρονική περίοδο οι συζητήσεις εν πολλοίς εξαντλούνται στην αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος των πρόσφατων εθνικών εκλογών. Ωστόσο για μια ουσιαστική ανάλυση της νέας πολιτικής πραγματικότητας χρήσιμη είναι η ανάλυση του ευρύτερου ευρωπαϊκού πλαισίου. Στην αναγκαιότητα της συνολικότερης αποτίμησης του νέου  ευρωπαϊκού περιβάλλοντος, όπως αυτό αποτυπώθηκε στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, εστιάζει και η νέα έκδοση του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής που μόλις κυκλοφόρησε με τίτλο H Ευρώπη φοβάται την Ευρώπη; Μια αποτίμηση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών του 2014.

Η έκδοση υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της στενής συνεργασίας του Ινστιτούτου με το Wilfried Martens Centre for European Studies (επίσημο think-tank του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος) σ’ ένα δίγλωσσο τόμο (ελληνικά-αγγλικά) και περιλαμβάνει αναλύσεις δέκα ακαδημαϊκών και ειδικών ερευνητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο προαναγγελθείς πολιτικός «σεισμός» στις κάλπες, ως αντίδραση των Ευρωπαίων πολιτών έπειτα από πέντε συνεχόμενα χρόνια κρίσης, επιβεβαιώθηκε από το αποτέλεσμα; Τελικά φτάσαμε στο σημείο που η Ευρώπη φοβάται την Ευρώπη; Οι συντελεστές της έκδοσης απαντούν κατ’ αρχήν ότι όχι. Χωρίς βέβαια να υποτιμούν το γεγονός ότι υπάρχει πια μια ορατή μειοψηφία που φωνάζει σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και προφανώς εκφράζει όχι μόνο περιθωριακές και γραφικές πολιτικές δυνάμεις αλλά μία έντονη αίσθηση ενός μεγάλου μέρους των Ευρωπαίων πολιτών την οποία αυτές οι δυνάμεις εκμεταλλεύτηκαν και την μετέτρεψαν σε μια πολεμική ιαχή και ένα ψευδο-όραμα για το μέλλον.

Οι ευρωεκλογές του 2014 όχι μόνο δεν διέψευσαν, αλλά αντίθετα επιβεβαίωσαν την αντοχή της ΕΕ και την ανοχή των λαών της σε αντιδημοφιλείς έως και επώδυνες πολιτικές που αποφασίστηκαν και εφαρμόστηκαν προκειμένου να μην ραγίσει το συνολικό οικοδόμημα. Με άλλα λόγια, η Ενωμένη Ευρώπη είναι πλέον κάτι «πολύτιμο» για τη διατήρηση του οποίου οι πολίτες αποδέχονται να θυσιάσουν πολλά παραπάνω από ό,τι παλιότερα. Το μεγάλο στοίχημα, ωστόσο, παραμένει να μην διαψευστεί αυτή τους η πίστη. Η πρόκληση είναι μεγάλη και δεν υπάρχει περιθώριο για αδράνεια.