Το Μέλλον της Εργασίας
Εκδήλωση με τίτλο «Το Μέλλον της Εργασίας – Αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις σε έναν κόσμο που αλλάζει», διοργάνωσε το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, την Τρίτη 6 Ιουλίου 2021.
Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Κωστής Χατζηδάκης, η κ. Ρεβέκκα Πιτσίκα, CEO της People for Business και Υπεύθυνη Μητρώου Στελεχών ΝΔ, η κ. Μαρίλη Μέξη, Ειδική σύμβουλος για την ψηφιακή εργασία και τις πολιτικές απασχόλησης στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας του ΟΗΕ και το Graduate Institute Geneva και ο κ. Κωστής Μπακόπουλος, Δικηγόρος και Επίκουρος Καθηγητής Νομικής Σχολής Αθηνών.
Κατά την ομιλία του ο κ. Χατζηδάκης προανήγγειλε ότι το φθινόπωρο θα παρουσιαστεί το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του ΟΑΕΔ, που θα βάλει τα θεμέλια για να γίνει πολύ πιο αξιόπιστο το σύστημα της κατάρτισης και της επανακατάρτισης στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τον κ. υπουργό, οι βασικές αρχές του νέου συστήματος θα είναι η ποιότητα, η αξιολόγηση και η πιστοποίηση τόσο των παρόχων της κατάρτισης, όσο και των καταρτιζομένων. «Στόχος μας είναι να αξιοποιηθούν οι πόροι του τρέχοντος ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 αποτελεσματικά και να ανέβει η επίδοση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο λεγόμενο skills matching (την αντιστοίχιση δηλαδή των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας)» τόνισε. Σημείωσε δε ότι οι χαμηλές επιδόσεις της χώρας μας σε αυτόν τον τομέα είναι η κύρια αιτία για το φαινόμενο πολλές επιχειρήσεις να μη βρίσκουν εργαζόμενους, την ώρα που η ανεργία είναι υψηλή.
Αναφερόμενος στις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, είπε ότι η τεχνητή νοημοσύνη, η αυτοματοποίηση, η ρομποτική, η τηλεργασία και οι ψηφιακές πλατφόρμες ανοίγουν νέες δυνατότητες για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις.
«Η επιλογή να προσποιηθούμε πως οι αλλαγές δεν υπάρχουν ή να προσπαθήσουμε να τις εμποδίσουμε, υποσκάπτει την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας και τη θέση της στον διεθνή καταμερισμό εργασίας. Η κυβέρνησή μας απέδειξε ότι κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση» υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης.
Ανέφερε ακόμη ότι οι αλλαγές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη να συνδυάζεται η στήριξη της ανάπτυξης με την προστασία των εργαζομένων, όπως επίσης το οικονομικό, κοινωνικό, τεχνολογικό περιβάλλον και τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας, αρχές τις οποίες ακολουθεί και ο νόμος για την Προστασία της Εργασίας.
«Όλες οι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι τα στοιχεία που προσελκύουν τους νέους είναι η ευελιξία στο εργασιακό περιβάλλον και τις άδειες, η μεγάλη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, η πολυπολιτισμικότητα και η ποικιλομορφία στο εργασιακό περιβάλλον. Ενδεικτικό είναι ότι τους τελευταίους μήνες έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα λόγω του κορωνοϊού ένα σημαντικό κομμάτι της γενιάς του brain drain, οι οποίοι εξακολουθούν να δουλεύουν για τις επιχειρήσεις για τις οποίες δούλευαν στο εξωτερικό, αλλά συνδυάζουν τη δουλειά τους, εξ αποστάσεως πλέον, με το πολύ καλύτερο περιβάλλον της Ελλάδας και με την επαφή, φυσικά, με τις οικογένειές τους» υπογράμμισε.
Από την πλευρά του, ο κ. Μπακόπουλος εκτίμησε ότι ήταν πολύ σημαντική η συμβολή του πρόσφατου νόμου για τα εργασιακά ως προς τον εκσυγχρονισμού του περιβάλλοντος της εργασίας στη χώρα μας, ενσωματώνοντας σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες, εισάγοντας βέλτιστες διεθνείς πολιτικές και ρυθμίζοντας την ψηφιοποίηση της εργασίας, την τηλε-εργασία και τις πλατφόρμες. Υπογράμμισε ότι η αναβάθμιση του ΣΕΠΕ σε Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας θα έχει ως αποτέλεσμα την έγκαιρη προστασία του εργαζόμενου κατά την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, χωρίς να χρειαστεί να μεσολαβήσουν οι – εκ των πραγμάτων- πιο αργές διαδικασίες της Δικαιοσύνης. Αναφέρθηκε τέλος στην προστασία των θέσεων εργασίας και το ευρύτερο εκσυγχρονισμό του συλλογικού εργασιακού δικαίου που επιφέρει ο νέος νόμος.
Η κ. Πιτσίκα επεσήμανε ότι πλέον μπαίνουμε στην 5η Βιομηχανική επανάσταση και ότι η τεχνητή νοημοσύνη σε συνδυασμό με την πανδημία έχουν επιταχύνει τον ρυθμό των αλλαγών. «Ο νέος εργασιακός νόμος ήρθε πολύ γρήγορα να αγκαλιάσει την πραγματικότητα της αγοράς εργασίας» είπε χαρακτηριστικά, «αλλά και να προστατεύσει τους εργαζόμενους σε αυτό το νέο τοπίο το τοπίο δημιουργείται». Επεσήμανε ότι διαπιστώνεται δυσκολία στην επιστροφή στην εργασία στο γραφείο μετά την τηλε-εργασία αν και πλέον έχει γίνει σαφές ότι ο “καλός εργαζόμενος” είναι ο παραγωγικός εργαζόμενος που κρίνεται από το αποτέλεσμα με συγκεκριμένους δείκτες και όχι από το που ή πως εργάζεται.
Εκτίμησε ότι νέα επαγγέλματα γεννώνται πλέον διαρκώς αντικαθιστώντας παλαιότερα, με αποτέλεσμα παγκοσμίως η αγορά ψάχνει εξειδικευμένο προσωπικό.
Τόνισε ότι τα επαγγέλματα με τη μεγαλύτερη ζήτηση δεν είναι τα επαγγέλματα τεχνολογίας αλλά της φροντίδας, αν και διαπίστωσε τεράστιο έλλειμα σε προσωπικό με την απαραίτητη τεχνολογική κατάρτιση. Προέκρινε για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου την προώθηση της ένταξης των γυναικών στα επαγγέλματα τεχνολογίας.
Κατέληξε ότι «οι επόμενες γενιές θα κληθούν να αλλάξουν επάγγελμα τρεις φορές στη ζωή τους, γεγονός που συνεπάγεται τη διαρκή ανάγκη για reskilling και upskilling».
Η κ. Μέξη ανέφερε από την πλευρά της ότι ο νέος εργασιακός νόμος ενσωματώνει τη διεθνή εμπειρία σε βέλτιστο βαθμό και κινείται στη δέουσα κατεύθυνση. Διέβλεψε την εξάπλωση του υβριδικού μοντέλου εργασίας, το οποίο συνδυάζει την φυσική παρουσία στο χώρο εργασίας και την εξ’ αποστάσεως εργασίας, ενώ επισήμανε ότι η ανάπτυξη της οικονομίας της πλατφόρμας και, ιδίως, η επέκταση της μορφής εκείνης της ψηφιακής εργασίας που είναι γνωστή ως crowdwork (πληθοπορισμός) έχει συντελέσει στη δημιουργία μίας παγκοσμιοποιημένης αγοράς εργασίας. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη επέκτασης των πολιτικών ενεργού γήρανσης και των στρατηγικών ηλικιακής διαχείρισης εντός των επιχειρήσεων. Αναφέρθηκε στο τριαδικό μοντέλο οργάνωσης και παροχής εργασίας, όπου ένα μέρος εργασιών θα εκτελείται μόνο από μηχανές ή σε συμβιωτική σχέση με τον άνθρωπο, ένα άλλο μέρος εργασιών θα εκτελείται από τους υβριδικούς εργαζόμενους και ένα ακόμη σύνολο επιμέρους εργασιών θα εκτελείται από freelancers εργαζόμενους στις ψηφιακές πλατφόρμες.
Επίσης, τόνισε ότι διεθνώς, συνδικάτα και ενώσεις εργοδοτών αντιμετωπίζουν πλέον την μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, πρωτίστως, ως ένα αμιγώς εργασιακό ζήτημα. Συνεπώς, «μια σύγχρονη εργασιακή ατζέντα είναι εκείνη η οποία αντιμετωπίζει τις δύο μεγάλες προκλήσεις τις εποχής μας – την ψηφιοποίηση και την κλιματική μετάβαση – ως μία, στη βάση ενός ενιαίου συνεκτικού σχεδίου δράσης και προγραμματισμού, όπου οι πολιτικές απασχόλησης βρίσκονται στον πυρήνα του αυτού του σχεδιασμού».
Τον συντονισμό της εκδήλωσης έκανε ο Επικεφαλής Διεθνών Σχέσεων του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, κ. Παναγιώτης Κακολύρης, ο οποίος κατά την εισαγωγή του επισήμανε ότι ο χαρακτήρας της εργασίας αναπροσαρμόζεται διεθνώς, γεγονός που οδηγεί στην ανάγκη διαρκούς και μεγαλύτερης προσπάθειας των κοινωνιών για να προσαρμοσθούν στα νέα δεδομένα και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις νέες προκλήσεις.