Αναζητώντας τις βαθύτερες αιτίες: Πολιτισμικές διαστάσεις της οικονομικής κρίσης
01.11.2012
10:24
Αθήνα
Δελτίο Τύπου
Εκδήλωση με θέμα «Αναζητώντας τις βαθύτερες αιτίες: Πολιτισμικές διαστάσεις της οικονομικής κρίσης» πραγματοποίησε την 1ηΝοεμβρίου 2012 το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο παγκοσμίου φήμης συγγραφέας και πρώην Διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτιστικής Αλλαγής στο Fletcher School του Πανεπιστημίου Tufts της Βοστώνης Lawrence Harrison. Χαιρετισμό απηύθυνε Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού Κώστας Τζαβάρας. Το εισαγωγικό σχόλιο έκανε ο Καθηγητής εφαρμοσμένης Γεωπολιτικής και διευθυντής Εκπαίδευσης του Ινστιτούτου Ανώτατων Σπουδών Εθνικής Άμυνας της Γαλλίας Michel Foucher, ενώ έκλεισε ο Καθηγητής στη Σχολή Γεωγραφίας της Σορβόννης Γιώργος Πρεβελάκης. Συντονιστής ήταν ο δημοσιογράφος Πάσχος Μανδραβέλης.
Κατά τον χαιρετισμό του ο Κώστας Τζαβάρας ανέφερε ότι «η κρίση δεν είναι απολύτως οικονομική, όπως νομίζουν πολλοί, αλλά είναι κυρίως κρίση πολιτισμού και θα επιμένει όσο πάσχουμε από την κατανόηση των αιτίων που την παράγουν». Τόνισε ότι ως πολίτες «καλούμαστε να έρθουμε αντιμέτωποι με τον συνολικό μας εαυτό, με τα στερεότυπα και τις νοοτροπίες που επικράτησαν την τελευταία τριακοπενταετία, κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης». Σχολίασε ότι παρά τα δεινά που έχει επιφέρει η κρίση, «η μεγάλη πρόκληση είναι να επινοήσουμε ξανά τη σχέση που συνδέει τον πολίτη με την εξουσία, αλλά να αναζητήσουμε το πραγματικό φως του πολιτισμού».
Ο Καθηγητής Michel Foucher ανέφερε ότι «είναι σημαντικό να συζητούμε και να σκεφτόμαστε πολύπλευρα για την κρίση, αν θέλουμε να την αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά… Η κρίση έχει πηγή τις ΗΠΑ και όχι την Ελλάδα και ξεκίνησε όταν όλοι οι Αμερικανοί πίστεψαν ότι μπορούν να έχουν ιδιόκτητη κατοικία. Είναι ενδεικτικό ότι έως το 2007 το 80% της αμερικανικής ανάπτυξης συνδέθηκε με στεγαστικές πιστώσεις και μάλιστα χωρίς κανένα έλεγχο». Επεσήμανε ότι «στην Ευρώπη όλες οι πλευρές αντέδρασαν με τον λάθος τρόπο στην κρίση, ενώ σχεδόν καμία χώρα δεν τήρησε τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ». Τόνισε ότι «μια από τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ευρώπη είναι η τροφοδότηση των στερεοτύπων του τύπου ο Βορράς εργάζεται και ο Νότος χαίρεται τον ήλιο».
Χαρακτήρισε αρνητική την οικονομική ανισορροπία που υπάρχει μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, λέγοντας ότι «η μπάλα είναι πλέον στην πλευρά του Παρισιού για να δημιουργήσει νέες – υγιείς ισορροπίες».
Σχολίασε ότι η πολιτική συνεργασία των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων δίνει ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές, οι οποίες αν αντιληφθούν ότι έχουν απέναντι τους σοβαρούς πολιτικούς με αίσθηση ευθύνης θα περιορίσουν την κερδοσκοπία.
Τόνισε ότι «για τη Γαλλία η προτεραιότητα είναι η δημοσιονομική πειθαρχία και η ανάπτυξη. Χρειαζόμαστε μια αλληλέγγυα κοινή γραμμή που θα ενισχύει τον σεβασμό Ευρωπαϊκών κανόνων διακυβέρνησης… Ο μεγάλος φόβος είναι ότι η Ευρώπη δεν θα είναι πλέον αγαπητή από τους πολίτες και θα θεωρείται απλώς ένα παράθυρο λιτότητας. Για να αντιμετωπιστεί αυτό χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη οραματική στρατηγική. Η Ε.Ε. πέτυχε συμφιλίωση μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και τη διεύρυνση μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Σήμερα έχουμε μια μεγάλη πολιτική πρόκληση. Όταν οι διεθνείς οίκοι μας εξηγούν τι πρέπει να κάνουμε ως δάσκαλοι τότε υπάρχει ένα πρόβλημα. Η μοίρα μας είναι αλληλένδετη, αν θέλουμε να υπάρχουμε ως ένας ισχυρός- αυτόνομος πρωταγωνιστής στον ανταγωνιστικό κόσμο που ζούμε».
Ο Lawrence Harrison επεσήμανε ότι «η Ελλάδα χρειάζεται ένα ευρύ πρόγραμμα αξιακών μετασχηματισμών για να ξεπεράσει την κρίση. Οφείλει να ενισχύσει τους πολιτισμικούς παράγοντες που προωθούν την πρόοδο και όχι αυτούς που αντιστέκονται σθεναρά σε αυτή».
Ως σημαντικούς μοχλούς αυτής της αλλαγής εντόπισε την ανάγκη θρησκευτικής μεταρρύθμισης αλλά και την αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης ώστε να γίνει φορέας νέων ιδεών και να ενθαρρύνει τις ιδέες που δημιουργούν μια πετυχημένη κοινωνία.
Χαρακτήρισε την πολιτική ηγεσία ως ένα σημαντικό παράγοντα, καθώς και την κουλτούρα που προβάλουν τα ΜΜΕ τα οποία ασκούν τεράστια επιρροή στον τρόπο που βλέπει το άτομο τον εαυτό του μέσα στην κοινωνία. Κάλεσε τον ιδιωτικό τομέα να αναλάβει φιλανθρωπική δράση και να συνδράμει περισσότερο την κοινωνία. Κατέληξε λέγοντας «δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Μπορείτε να υπερβείτε τα προβλήματα, αλλά θα χρειαστεί να ξεκινήσει εκ των έσω η αλλαγή, μια αλλαγή κουλτούρας, νοοτροπίας και αξιών».
Ο Καθηγητής Γεώργιος Πρεβελάκης ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «πίσω από την οικονομία και την πολιτική υπάρχουν θέματα πολιτισμού και αξιών. Εξάλλου ο ρόλος του Χάντιγκτον ήταν σημαντικός καθώς έφερε στην επιφάνεια το ζήτημα του πολιτισμού και της επίδρασης του στις διεθνείς σχέσεις. Μέχρι πρόσφατα αποφεύγαμε αυτή τη συζήτηση διότι ξέραμε πως ήταν σα να ανοίγεις το Κουτί της Πανδώρας. Ο λόγος που δεν μιλάγαμε για τον πολιτισμό είναι κυρίως ότι δεν μπορούσαμε να διαχειριστούμε της εκρηκτική ύλη που περιλαμβάνει. Ωστόσο δεν είναι λύση να συνεχίζουμε να αγνοούμε τον πολιτισμικό παράγοντα. Μας εκδικείται και φαίνεται ξεκάθαρα αυτό τώρα που ξέσπασαν όλα τα στερεότυπα…
Για να αντιμετωπισθεί η παρούσα κατάσταση η Ευρώπη χρειάζεται μια καινούργια προσέγγιση που θα αναγνωρίζει ότι δεν υπάρχουν απόλυτα σύνορα και οι ευθύνες είναι μοιρασμένες. Σ’ αυτή την κατεύθυνση έχει γίνει πρόοδος στο επίπεδο των ελίτ αλλά στους πληθυσμούς ακόμα υπάρχει δρόμος μπροστά, καθώς τα στερεότυπα είναι βαθιά ριζωμένα».
Ο Γεώργιος Πρεβελάκης τόνισε ότι «στον πολιτισμό υπάρχει η πνευματική επίδραση αλλά και η γεωγραφική». Έφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την Ελλάδα η οποία αποτελεί ένα πολιτισμικό μωσαϊκό με βάση την γεωγραφική πολυμορφία της
Διαπίστωσε ότι τις τελευταίες δεκαετίες ο πολιτισμός μας έχει αλλάξει προς το χειρότερο και γι αυτό «έχουμε το καθήκον να επιστρέψουμε στις θετικές αξίες». Έκανε τον διαχωρισμό ανάμεσα στις πραγματικά προοδευτικές αξίες και στις αντιδραστικές αξίες που θέλουν να μας κρατούν στο παρελθόν καταλήγοντας στο ότι «πρέπει να συγκεντρωθούν οι πραγματικά προοδευτικές δυνάμεις του τόπου και να δώσουν τον τόνο μιας συνολικής αλλαγής. Για να δούμε το φως της ελπίδας δεν χρειάζονται περισσότερα χρήματα αλλά μια ανασυγκρότηση αξιών».
Μετά το τέλος των ομιλιών ακολούθησε διάλογος με το κοινό, το οποίο είχε γεμίσει τη μεγάλη αίθουσα του Σαρόγλειου Μεγάρου (ΛΑΕΔ).
Φωτογραφίες & Video
Φωτογραφίες Εκδήλωσης
Συγνώμη, δεν βρέθηκαν αποτελέσματα.