«40 χρόνια της Ελλάδας στην Ενωμένη Ευρώπη – Από την επέτειο, στην προοπτική» ήταν ο τίτλος της διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής σε συνεργασία με τη Γραμματεία Διεθνών Σχέσεων και Ε.Ε. της Νέας Δημοκρατίας την Πέμπτη 6 Μαΐου, με αφορμή και την Ημέρα της Ευρώπης. Στη συζήτηση συμμετείχαν, ο αντιπρόεδρος του ΕΛΚ και επικεφαλής των Ευρωβουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ο Υφυπουργός Έρευνας και Τεχνολογίας Χρίστος Δήμας, η Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων, πρώην αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρόδη Κράτσα και ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης. Προβλήθηκε επίσης ειδική εισαγωγική ομιλία του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη και απηύθυναν χαιρετισμό εκ μέρους των διοργανωτών, ο Βουλευτής Σερρών, Γραμματέας Διεθνών Σχέσεων και ΕΕ της Νέας Δημοκρατίας Τάσος Χατζηβασιλείου και ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ, μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΙΔΚΚ Γιώργος Πρεβελάκης. Την εκδήλωση συντόνισε η Μαριάννα Σκυλακάκη, οικονομολόγος και εκδότρια-αρχισυντάκτρια της αθηΝΕΑς.
Στο μήνυμα του ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης υπενθύμισε τη γνωστή ομιλία του Καραμανλή, το «ανήκομεν εις την Δύσιν», τονίζοντας ότι «είχε κατηγορηθεί για δυτικολατρεία», όμως, τελικά ο φυσικός χώρος της Ελλάδας είναι στην Ευρώπη. Και δεν υπάρχει Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα, όπως ο ίδιος ο Καραμανλής έγραψε απευθυνόμενος τότε στην Ευρωπαϊκή ηγεσία. Η Ευρώπη αποτελεί το σπίτι μας, το φυσικό χώρο των αξιών που πρεσβεύουμε και θέλουμε μία Ευρώπη η οποία να ισχυροποιείται, να προστατεύει, μία Ευρώπη της αλληλεγγύης, αλλά και μία Ευρώπη των υποχρεώσεων, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο κ. Βαρβιτσιώτης. Υπογράμμισε επίσης τα επιτεύγματα της περσινής χρονιάς, όπως τον συντονισμό που υπήρξε, «παρά τις αρχικές αρρυθμίες», απέναντι στην κρίση του κορονοϊού, αλλά και το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο είναι «το μεγαλύτερο όπλο που έχει διατεθεί ποτέ στους Ευρωπαίους πολίτες», δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση και στην έναρξη του διαλόγου για το ποια Ευρώπη θέλουμε: «Ξεκινά σε λίγες μέρες – και θα το γιορτάσουμε στην Αθήνα στις 27 Μαΐου με την παρουσία της ευρωπαϊκής ηγεσίας – ο διάλογος για το μέλλον της Ευρώπης. Για το ποια Ευρώπη θέλουμε από εδώ και πέρα. Πώς η Ευρώπη θα ανταποκριθεί στη φιλοδοξία των πολιτών της που ζητούν περισσότερη Ευρώπη αλλά τελικά ο καθένας την βλέπει με διαφορετική σκοπιά. Γι’ αυτό κι εμείς σχεδιάζουμε να μπούμε δυναμικά σε αυτόν τον ευρωπαϊκό διάλογο», σημείωσε και προσκάλεσε τους πολίτες να συμμετέχουν ενεργά: «Η φωνή των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολύ σημαντικό να ακουστεί. Και η φωνή των Ελλήνων είναι επίσης σημαντικό να ακουστεί. Διοργανώστε εκδηλώσεις, ανεβάστε τις στην πλατφόρμα, είτε στην ευρωπαϊκή, είτε στην ελληνική που θα ξεκινήσει κι αυτή να λειτουργεί» προέτρεψε χαρακτηριστικά.
Στον χαιρετισμό του ο Τάσος Χατζηβασιλείου ανέφερε ότι «αυτή η Ευρώπη, αν και δικαίως γίνεται συχνά στόχος σκληρής κριτικής για τα κακώς κείμενα, είναι σαφές ότι έχει καταφέρει πολλά περισσότερα από όσα οι ιδρυτές της μπορούσαν να φαντασθούν πριν πολλές δεκαετίες. Η επέτειος της 40χρονης πορείας της πατρίδας μας στην Ευρώπη δίνει την εξαιρετική ευκαιρία να θυμηθούμε την ουσία του ενωσιακού εγχειρήματος. Δεν πρέπει να ξεχνούμε οι νεότερες γενιές ότι η Ε.Ε. είναι η απάντηση σε εκατονταετίες σκληρού πολέμου με εκατομμύρια θύματα στην ήπειρό μας». Τονίζοντας επίσης ότι «Η Ελλάδα έχει ωφεληθεί προφανώς σημαντικά από τα 40 αυτά χρόνια στην Ενωμένη Ευρώπη -και δεν αναφέρομαι μόνο στα έργα, τις υποδομές, σε όλα αυτά τα σημαντικά πράγματα που έχουν κάνει τη ζωή των Ελλήνων πολύ καλύτερη καθημερινά. Αναφέρομαι στο γεωπολιτικό μας αποτύπωμα, το οποίο είναι σαφώς πολύ πιο σημαντικό σήμερα».
Από την πλευρά του, ο Γιώργος Πρεβελάκης στο δικό του χαιρετισμό επεσήμανε ότι οι επέτειοι είναι πάντοτε ευκαιρία να κοιτάξουμε και προς τα πίσω και προς τα μπρός, τονίζοντας ότι η διάσταση της ΕΕ δεν είναι μόνο η οικονομία, οι θεσμοί και η τεχνοκρατία, αλλά και η πολιτική διάσταση των αξιών και της ελευθερίας. Είδαμε τη σημασία της Ευρώπης και στην πρόσφατη ανταλλαγή απόψεων των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας, όταν ο κ. Τσαβούσογλου ζήτησε να μην βάζουμε τρίτους ανάμεσά μας και ο κ. Δένδιας του απάντησε ότι η Ευρώπη δεν είναι τρίτος, είμαστε Ευρώπη. «Αυτό έχουμε κερδίσει, είμαστε μέσα σε μια μεγάλη οικογένεια, η οποία πρέπει να γίνει και γεωπολιτική για να μπορέσει να αντιμετωπίσει το ασταθές περιβάλλον. Και σε αυτή τη γεωπολιτική λειτουργία της Ευρώπης η Ελλάδα έχει πρωτοποριακό ρόλο», ανέφερε εμφατικά ο κ. Πρεβελάκης.
Ως πρώτος κεντρικός ομιλητής, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης έκανε λόγο για μια πολύ δυνατή σχέση, Ελλάδας και Ευρώπης, που άντεξε και ωρίμασε στο χρόνο «δικαιώνοντας την επιλογή του εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος κόντρα σε όλους εκείνη την εποχή από την πρώτη στιγμή είχε καταλάβει ότι η ισότιμη συμμετοχή μας σε μια ισχυρή οικογένεια ελεύθερων, ανεξάρτητων, δημοκρατικών λαών, όπως είναι η Ε.Ε., θα κατοχυρώσει την εθνική μας ανεξαρτησία». Αναφέρθηκε παράλληλα και στους επόμενους σταθμούς, το Μάαστριχτ με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, την ένταξη στο ευρώ με τον Κώστα Σημίτη, αλλά και στα γεγονότα του 2015 λέγοντας, «εμείς ήμασταν πάντοτε υπέρ της Ε.Ε. με σταθερότητα και πίστη. Και με τον Αντώνη Σαμαρά το 2012 καταφέραμε και κρατήσαμε ξανά την Ελλάδα στο ευρώ και την ευρωπαϊκή οικογένεια», αλλά δυστυχώς δεν μας άφησαν να ολοκληρώσουμε το πρόγραμμά μας με αφορμή την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, τότε που συμμάχησαν ο ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ και τη Χρυσή Αυγή, και διεκόπη βιαίως ο βίος της κυβέρνησης. Μας έλεγαν τότε ότι το mail Χαρδούβελη μας κόστισε 1 δισ. και τελικά «μας φέσωσαν σε έξι μήνες με πάνω από 100 δισ., κάτι που λέγεται όχι από τη Νέα Δημοκρατία, αλλά από τους οικονομικούς οίκους και τα χείλη όλων των ευρωπαίων». Επισημαίνοντας επίσης για τα γεγονότα πριν από τις δεύτερες εκλογές του 2015 ότι «δεν υπήρξε καμία συμφωνία για συγκυβέρνηση όπως κάποιοι θέλουν να λένε» τόνισε, ότι «εμείς δεν ψηφίσαμε μνημόνιο, εμείς ψηφίσαμε συμφωνία, στόχους, να μείνει η Ελλάδα στην Ευρώπη». Άρα, δεν ήταν ανάγκη να γίνει κάποια συμφωνία για να ψηφίσουμε. Εμείς ψηφίσαμε γιατί το πιστεύαμε και έτσι μείναμε στην Ευρώπη, συμπέρανε ο κ. Μεϊμαράκης.
Ο Χρίστος Δήμας μιλώντας στη συνέχεια για τις ευρωπαϊκές προκλήσεις σε ό,τι αφορά ιδίως το χαρτοφυλάκιό του, ανέφερε ότι το 2010 η Ε.Ε. είχε συμφωνήσει ότι τα κράτη – μέλη θα πρέπει να δαπανούν, να επενδύουν το 3% του ΑΕΠ για έρευνα και ανάπτυξη. Ως το 2020 μόνο τέσσερα κράτη – μέλη κατάφεραν αυτό το στόχο, άρα, συμπέρανε, «έχουμε ως Ε.Ε. μπροστά μας μια μεγάλη πρόκληση για το πώς θα μπορέσουμε να αυξήσουμε τις δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη. Εθνικός όσο και ευρωπαϊκός στόχος». Αντίστοιχη είναι η υστέρηση και στην καινοτομία εν συγκρίσει μάλιστα με τις ΗΠΑ και την Κίνα, γι’ αυτό, συμπλήρωσε, η Ε.Ε. πρέπει να στηρίξει και το κομμάτι της καινοτομίας. Εν κατακλείδι, «με το τρέχον ΕΣΠΑ έχουμε πάνω από ένα δισ. ευρώ που πηγαίνει σε δράσεις έρευνας και ανάπτυξης, ενώ με το επόμενο ΕΣΠΑ σχεδιάζουμε ακόμη περισσότερους πόρους σε αυτήν την κατεύθυνση».
Ακολούθως η Ρόδη Κράτσα θύμισε το τρίπτυχο του Κωνσταντίνου Καραμανλή για το τι περιμένει η Ελλάδα από την Ευρώπη: Ανάπτυξη – Εσωτερική ασφάλεια και σταθερότητα – Ασφάλεια στα σύνορά της και στη θέση της στο σύγχρονο κόσμο, τονίζοντας όμως και το όραμα της Ευρώπης των πολιτών. Αναφέροντας ότι ως Ευρωβουλευτής και αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είχε την ευκαιρία να ζήσει τη μεγάλη διεύρυνση της Ευρώπης με τη διείσδυση ιδεών και αξιών σε ένα ευρύτερο περιβάλλον, σήμερα ως Περιφερειάρχης, τόνισε, παρακολουθεί τη μετεξέλιξη του ίδιου σταθερού οράματος διαπιστώνοντας όμως ότι λείπει ο ενθουσιασμός που υπήρχε παλαιότερα. Επομένως, συμπέρανε η κ. Κράτσα, έχει μεγάλη σημασία να γίνει αποδεκτό από τους πολίτες το ευρωπαϊκό εγχείρημα: «κανένα πολιτικό σχέδιο δεν μπορεί να ευδοκιμήσει αν δεν γίνει αποδεκτό, επιθυμητό από τους ίδιους τους πολίτες», επεσήμανε χαρακτηριστικά.
Στη δική του τοποθέτηση ο Κώστας Μπακογιάννης ανέφερε αρχικά ότι η Ευρώπη είναι κάτι το αυτονόητο για τις νεότερες γενιές κι αυτό το οφείλουμε στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τονίζοντας επίσης ότι «δεν θα έπρεπε να γιορτάζουμε μόνα τους τα 40 χρόνια, αλλά να τα γιορτάζουμε μαζί με τα 200 χρόνια του νεοελληνικού κράτους. Γιατί ήταν από τα πιο σημαντικά βήματα, αν όχι άλμα, στην πορεία της εθνικής ολοκλήρωσης», επισημαίνοντας ότι πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον για τον εξής λόγο: «κανένας άλλος λαός της Ευρώπης δεν έχει περάσει αυτά που έχουμε περάσει οι Έλληνες για να μείνουμε στην Ευρώπη και το ευρώ». Την ώρα, άλλωστε, που «ανακοινωνόταν ένα μνημόνιο ακόμη, οι Έλληνες, σε συντριπτικά ποσοστά, έλεγαν πως θέλουν να μείνουν στην Ευρώπη και το ευρώ. Επειδή κανένας λαός δεν έχει πληρώσει τόσο ακριβά τη συμμετοχή στην Ε.Ε. νομίζω ότι μπορούμε να είμαστε πολύ σίγουροι για το αύριο και το μεθαύριο της χώρας», υπογράμμισε ο Κ. Μπακογιάννης.