Απ’ το σκοτάδι, στη λευτεριά

Απ’ το σκοτάδι, στη λευτεριά”
Η Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε τη δυναμική έκφραση της επιδίωξης των Ελλήνων για την αποτίναξη του μακραίωνου οθωμανικού ζυγού. Κίνημα με σαφή εθνικοαπελευθερωτικό χαρακτήρα, υπήρξε ταυτόχρονα ένα διεθνές γεγονός, με ευρύτερες προεκτάσεις, όχι μόνο στο επίπεδο των πολιτικών και διπλωματικών διεργασιών, αλλά και σε εκείνο της κινητοποίησης της κοινής γνώμης και μεγάλου τμήματος του πνευματικού κόσμου στην Ευρώπη και στην Αμερική. Το φιλελληνικό ρεύμα γιγαντώθηκε και ενίσχυσε τον ελληνικό αγώνα με κάθε μέσο, ενώ δεν ήταν λίγοι οι Φιλέλληνες που έσπευσαν στις επαναστατημένες περιοχές και πολέμησαν στο πλευρό των εξεγερμένων Ελλήνων.
Το σάλπισμα της ελευθερίας συνήγειρε όλο το υπόδουλο γένος. Οι Έλληνες ενώθηκαν απέναντι στον κοινό εχθρό και κατόρθωσαν να πετύχουν μεγάλες νίκες στα πεδία των μαχών. Όμως, από την άλλη, δεν άργησαν να διχαστούν μεταξύ τους κι έτσι να θέσουν σε κίνδυνο την επιτυχία του αγώνα τους. Οι εμφύλιοι πόλεμοι που ξέσπασαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, την εξάντλησαν και παραλίγο να οδηγήσουν στην αποσύνθεσή της. Θα χρειαζόταν η αποφασιστική παρέμβαση του διεθνή παράγοντα, με κομβικό σημείο τη ναυμαχία του Ναβαρίνου, προκειμένου να διασωθεί η Επανάσταση και να οριστικοποιηθεί η πορεία προς την ελληνική ανεξαρτησία.
Στα διακόσια χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, οι Έλληνες έχουμε διανύσει πολύ δρόμο. Το απειροελάχιστο σε έκταση, ασθενικό σε πληθυσμό και φτωχό από πλευράς πόρων ελληνικό κράτος που ιδρύθηκε ως αποτέλεσμα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, κατόρθωσε –παρά τις εγγενείς του αδυναμίες, παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια που αντιμετώπισε, παρά τα λάθη που αναπόφευκτα έγιναν στη διαδρομή– να αναπτυχθεί, να επεκταθεί εδαφικά, να γίνει οργανικό τμήμα του δυτικού κόσμου και να καταστεί σημαντικός παράγοντας στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου.
Αντώνης Κλάψης Επίκουρος Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου